KATA adjektif jarak pancaindera ukuran

[NOTA] JENIS-JENIS KATA ADJEKTIF

Kata adjektif tidak mempunyai subgolongan yang ketara, tetapi berdasar kriteria makna, kata adjektif dapat dibahagikan sekurang-kurangnya sembilan (9) kriteria, seperti berikut:

1.           Kata adjektif sifat / keadaan
  Kata adjektif sifat / keadaan ialah perkataan yang digunakan bagi
  menerangkan sifat atau keadaan sebagai unsur keterangan kepada kata      nama, seperti contoh berikut:
     Contoh perkataan:                  kuat            pintar                   nakal
                                                keras           lemah                   sihat
                                                bijak           cergas                   jahat
        Contoh ayat: 
1.    Budak nakal selalu kena marah.
2.           Dia lemah dalam matematik.
3.           Kubu pertahanan pemberontak itu amat kuat.
4.           Anak Pak Kamar bijak sekali.
5.           Peserta itu berdiri dengan cergas.



2.           Kata adjektif warna
        Kata adjektif warna sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah      perkataan yang memberi pengertian warna, seperti contoh berikut:
          Contoh perkataan:                  jingga                   perang        hitam
                                                putih           biru             kelabu
          Contoh ayat: 1.   Adik suka pakai baju hijau.
                                2.   Pakaian pelajar sekolah berwarna putih.
                                3.   Baju kesukaan saya berwarna kuning.
                                4.   Kereta merah itu kepunyaan abang.
                                5.   Dia memiliki mata berwarna biru.


3.           Kata adjektif ukuran
       Kata adjektif ukuran sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah      perkataan yang memberi pengertian ukuran, seperti contoh yang          berikut:
          Contoh perkataan:                  tebal            gemuk         panjang
                                                nipis           kurus          pendek     
                                                tinggi          rendah        kecil
          Contoh ayat:   1.  Buku tebal itu sudah saya baca.
                               2.    Anaknya masih kecil lagi.
                               3.    Badannya semakin kurus.
                               4.    Kertas nipis itu tidak boleh digunakan lagi.
                               5.    Pokok itu semakin hari semakin tinggi.


4.           Kata adjektif bentuk
       Kata adjektif bentuk sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah      perkataan yang memberi maksud rupa bentuk, seperti contoh berikut:
          Contoh perkataan:                  lurus           bulat           bujur
                                                bengkok      leper           bundar
                                                lonjong       buncit                   tajam
          Contoh ayat:   1.  Jalan lurus mudah dilalui.
                                2.   Bentuk buah kelapa itu lonjong.
                                3.   Mukanya bujur sirih.
                                4.   Pinggan leper itu untuk pinggan makan.
                                5.   Matanya tajam memandang ke hadapan.


5.           Kata adjektif waktu
       Kata adjektif waktu sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah       perkataan yang memberi pengertian konsep masa, seperti contoh yang          berikut:
          Contoh perkataan:                  kerap          awal            sering
                                                jarang                   lewat           silam
                                                baharu        dahulu        lampau
          Contoh ayat: 1.    Kedatangannya lewat hari ini.
                               2.    Dia berada di kampus sehari suntuk.
                               3.    Kenangan silam sukar dilupakan.
                               4.    Nenek masih menyimpan barang-barang lama.
                               5.    Cikgu menasihatkan kami supaya datang awal.


6.           Kata adjektif jarak
       Kata adjektif jarak sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah         perkataan yang memberi makna konsep ruang seperti contoh yang       berikut:
          Contoh perkataan:                  nyaris                   dekat
                                                hampir        jauh 
          Contoh ayat: 1.    Rumahnya tidak jauh dari Pejabat Pos.
                               2.    Universiti itu dekat dengan lebuhraya.
                               3.    Dia berdiri hampir dengan kereta saya.


7.           Kata adjektif cara
       Kata adjektif cara sebagai unsur keterangan kepada kata nama ialah          perkataan yang memberi pengertian keadaan kelakuan atau ragam,      seperti contoh yang berikut:
          Contoh perkataan:                  pantas                  deras           ligat
                                                lambat        gopoh                   perlahan   
                                                laju             cermat         cepat
          Contoh ayat: 1.    Kereta itu dipandu dengan laju.
                               2.    Siapa cepat dia dapat.
                               3.    Gasing itu berpusing ligat.
                               4.    Arus sungai itu sangat deras.
                               5.    Dia cermat apabila berbelanja.


8.           Kata adjektif perasaan
       Kata adjektif perasaan ialah perkataan yang digunakan sebagai unsur        keterangan kepada kata nama yang memberi pengertian atau konsep      perasaan, seperti contoh yang berikut:
          Contoh perkataan:                   kasih           takut           malu
                                                sayang        hendak        geram
                                                cinta            rindu           marah
          Contoh ayat: 1.    Dia masih marah kepada saya.
                               2.    Nenek itu terlalu kasih akan cucunya.
                               3.    Mereka amat rindu akan kampung halaman.
                               4.    Kanak-kanak itu takut akan kucing.
                               5.    Pemuda itu masih malu untuk bersuara.


9.           Kata adjektif pancaindera
       Kata adjektif pancaindera sebagai unsur keterangan kepada kata nama      ialah perkataan yang membawa konsep sentuh, dengar, pandang, bau,           dan rasa seperti contoh yang berikut:
§           Indera sentuh
            Contoh perkataan:                  lembik         kasar           licin
                                                  halus           kesat           keras
            Contoh ayat: 1.    Lantai itu licin kerana baru dicuci.
                                  2.    Kulit mukanya sangat halus.
                                  3.    Kain yang kesat itu ialah kain lap.
                                  4.    Buku itu berkulit keras.
                                  5.    Dawai kasar itu untuk dibuat ampaian.
§           Indera dengar
            Contoh perkataan:                  nyaring       lembut        mersik
                                                  merdu                   garau          serak
            Contoh ayat: 1.    Suaranya merdu bagai buluh perindu.
                                  2.    Teriakannya nyaring sungguh.
                                  3.    Kebanyakan lelaki bersuara garau.
                                  4.    Saya suka mendengar suaranya yang lembut.
                                  5.    Alunan musik itu mersik.
§           Indera pandang
            Contoh perkataan:                  comel          hodoh                   molek
                                                  cantik                   buruk                   segak
            Contoh ayat: 1.    Pemuda segak itu guru saya.
                                  2.    Kakaknya suka berpakaian cantik.
                                  3.    Rumah buruk itu tidak berpenghuni.
                                  4.    Dia ingin mengahwini pemuda tampan.
                                  5.    Pakaian pengantin itu molek sungguh.
§           Indera bau
            Contoh perkataan:                  wangi                   hanyir                   harum
                                                  busuk                   hancing       tengik
            Contoh ayat: 1.    Bunga ros itu harum baunya.
                                  2.    Bangkai ikan itu menyebabkan bau hanyir.
                                  3.    Nasi tengik itu tidak boleh dimakan.
                                  4.    Setiap hari dia memakai minyak wangi.
                                  5.    Bau busuk itu datangnya dari lori sampah.
§           Indera rasa
            Contoh perkataan:                  manis                   kelat            masam
                                                  masin                   payau                   lazat
            Contoh ayat: 1.    Setiap hari kita minum air tawar.
                                  2.    Semua orang suka makanan lazat.
                                  3.    Buah limau masam rasanya.
                                  4.    Saya tidak suka minum ubat pahit.
                                  5.    Kuih tradisional itu terlalu manis.